Niebieski szlak pieszy Kuźniaki - Pogorzałe to jeden z najdłuższych pieszych szlaków turystycznych w województwie świętokrzyskim. Szlak został wytyczony i oznakowany w latach 1959–1960 z inicjatywy Witolda Wigury i Teodora Zielińskiego. Nosi imię Stanisława Malanowicza, działacza gospodarczego i politycznego wywodzącego się z okolic Końskich (żył w latach 1877-1942).
Wędrówka szlakiem zaspokoi oczekiwania zarówno miłośników przyrody, jak i zabytków techniki.
Szlak prowadzi głównie leśnymi ścieżkami, obejmując swoim zasięgiem duże kompleksy leśne: Pasmo Dobrzeszowskie, Wzgórza Koneckie, Wzgórza Niekłańsko – Bliżyńskie, na terenie których znajdują się liczne osobliwości przyrody takie jak: rezerwat „Góra Dobrzeszowska”, rezerwat „Skałki Piekło pod Niekłaniem”, rezerwat „Ciechostowice”, pomnik przyrody „Skałki Piekło – Gatniki” czy pomnik przyrody dąb bezszypułkowy „Hubal” w Furmanowie.
Poza lasami szlak biegnie drogami asfaltowymi i gruntowymi.
Szlak rozpoczyna się w miejscowości Kuźniaki, gdzie można obejrzeć ruiny dawnego zakładu wielkopiecowego funkcjonującego tu pod koniec XIX wieku. Następnie szlak prowadzi przez miejscowość Dobrzeszów, gdzie na szczycie położonego nieopodal wzniesienia znajduje się leśny rezerwat przyrody „Góra Dobrzeszowska”. Największą osobliwością tego miejsca są 3 kamienne wały datowane na VIII/IX wiek, którym często w literaturze przypisuje się kultowy charakter.
Następnie szlak się wypłaszcza i przebiega przez niewielkie miejscowości Gruszka – Węgrzyn – Grębosze – Mościska – Sielpia Wielka – Piekło – Niebo aż do Końskich. W Sielpi Wielkiej warto zatrzymać się na dłuższy odpoczynek. Miejscowość uchodzi za nieformalną stolicę letniego wypoczynku w województwie świętokrzyskim. Funkcjonuje tu zalew rekreacyjny o powierzchni 57 ha, który w ostatnich latach przeszedł gruntowną rewitalizację. Jedną z atrakcji miejscowości jest również Muzeum Zagłębia Staropolskiego. Placówka ulokowana została w dawnym zespole produkcyjnym powstałym w pierwszej połowie XIX wieku, obejmującym pudlingarnię i walcownię i stanowi oddział Muzeum Techniki i Przemysłu NOT w Warszawie (obecnie nieczynne). W Piekle z kolei znajduje się o zespół skałek „Piekło Gatniki” powstałych z piaskowca jurajskiego.
Będąc w Końskich, warto obejrzeć Zespół Pałacowo-Parkowy im. Tarnowskich z XVIII w. oraz późnogotycką kolegiatę św. Mikołaja wybudowaną w latach 1492–1520.
Dalszy odcinek szlaku prowadzący przez miejscowości Stara Kuźnica - Piasek - Furmanów – Majdów – Rędocin – Pogorzałe również obfituje w liczne atrakcje.
W Starej Kuźnicy zachowała się w pierwotnej postaci zabytkowa kuźnia z układem wodnym z XVIII w. W Furmanowie mieszczą się pozostałości zespołu wielkopiecowego położonego nad rzeką Czarną – obecnie zabytek jest własnością wytwórni SIT. W rezerwacie „Skałki Piekło nad Niekłaniem” w otoczeniu 200-letnich sosen i dębów ciągną się ostańce skalne o nietypowych kształtach, osiągające wysokość od 2 do 8 m.
Rezerwat '”Ciechostowice'” utworzony został już w 1953 r. w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu mieszanego ze znaczną domieszką endemicznego modrzewia polskiego
W okolicach Skarżyska-Kamiennej niedaleko od szlaku, na zboczu Skarbowej Góry, mieści się cmentarz wojenny, na którym spoczywają żołnierze Armii Krajowej, z oddziałów „Ponurego”, „Robota” i „Szarego”, którzy wpadli w zasadzkę zastawioną przez niemieckich żandarmów 3 sierpnia 1943 roku.
Szlak kończy się nieopodal Skarżyska-Kamiennej na osiedlu Pogorzałe.
Szlak rozpoczyna się na przystanku autobusowym PKS w Kuźniakach obok ruin zakładu wielkopiecowego. Koniec szlaku znajduje się w dzielnicy Skarżyska – Pogorzałe. Zarówno początek jak i koniec szlaku, są oznakowane zgodnie z Instrukcją znakowania szlaków turystycznych PTTK tj. białą kropką z kółkiem, którego barwa odpowiada kolorowi szlaku (niebieski).
Kilometraż wg. ważniejszych miejscowości i punktów na szlaku
Kuźniaki – Rezerwat „Góra Dobrzeszowska” 5,7 km – Zalew w Sielpi Wielkiej 25,5 km – Piekło 31 km – Niebo 32,1 km – Pałac Tarnowskich w Końskich 38,6 km – Zabytkowa kuźnia wodna w Starej Kuźnicy 47 km – Rezerwat „Skałki Piekło pod Niekłaniem” 60,5 km – Pogorzałe k. Skarżyska-Kamiennej 82,3 km
Zarządca szlaku
Odcinek Kuźniaki – rez. Skałki Piekło pod Niekłaniem
Oddział PTTK w Końskich
tel. 514 030 401
e-mail: biuro@pttkkonskie.pl
www.pttkkonskie.pl
Rez. Skałki Piekło pod Niekłaniem - Pogorzałe
Oddział Miejski PTTK im. Ks. J. Wiśniewskiego w Radomiu
tel. 694 487 180
e-mail: ompttkradom@op.pl
www.radom.pttk.pl