Alternatywa Green Velo

Szlak bardzo trudny ale niezwykle atrakcyjny ze względu na rozległe krajobrazy i roztaczające się widoki na Łysogóry oraz inne pasma Gór Świętokrzyskich oraz wiele atrakcji turystycznych. Prowadzi w większości drogami asfaltowymi o niskim natężeniu ruchu samochodowego z wyjątkiem dwóch odcinków biegnących po drogach wojewódzkich nr 752 i 753 (jest tu pas rowerowy). W drugiej części szlaku od wsi Jeleniów nawierzchnia zmienia się na bardziej wymagającą drogę brukowaną, potem tłuczniową i szutrową. Z tego względu, aby w całości przejechać szlak, należy wybrać rower min. crossowy. Odcinek Dąbrowa - wieś Jeleniów można przejechać każdego typu rowerem (rekomendowany rower szosowy). Wybierając się na trasę należy również wziąć pod uwagę dość duże przewyższenia, które na całym szlaku dochodzą do 1000m.

Czerwony szlak rowerowy prowadzi przez serce Gór Świętokrzyskich. Dojechać nim można do jednych z najbardziej atrakcyjnych turystycznie miejscowości regionu: Ciekot, Świętej Katarzyny, Nowej Słupi zlokalizowanych u podnóża Łysogór i Świętego Krzyża. Tu znajduje się Świętokrzyski Park Narodowy. Ponadto trasa przecina Pasmo Jeleniowskie objęte ochroną w ramach Jeleniowskiego Parku Krajobrazowego.

Rozpoczynając wycieczkę rowerową od Kielc początkowo jedziemy malowniczą drogą asfaltową przez Pasmo Masłowskie, Doliną Marczakową do Brzezinek i Ciekot. Ciekoty to miejscowość, w której swe lata dzieciństwa i młodości (1871 - 1883) spędził wybitny pisarz Stefan Żeromski. Wówczas stał tu dwór wielokrotnie opisywany przez Żeromskiego w swych utworach. Budynek, który spłonął na początku XX w. został odbudowany przez kolejnych właścicieli i istniał do lat 60. XX w. W chwili obecnej na rozległym terenie tzw. "Żeromszczyźnie", obok niewielkiego zalewu funkcjonuje Centrum Edukacji i Kultury "Szklany Dom" oraz nowowybudowany Dworek Stefana Żeromskiego pokryty gontowym polskim dachem prezentujący życie i twórczość pisarza. Okalający oba obiekty teren sprzyja wypoczynkowi i rekreacji. Są tu ławeczki, plac zabaw dla dzieci, siłownia zewnętrzna oraz niewielki pomost. Wokół zalewu wiedzie ścieżka spacerowa a w niewielkim amfiteatrze odbywają się liczne wydarzenia kulturalne. W "Szklanym Domu" działa punkt informacji turystycznej oraz wypożyczalnia rowerów.

Z Ciekot do Świętej Katarzyny trasa biegnie szeroką, odseparowaną od ulicy drogą dla rowerów, dzięki której wszyscy, w tym w szczególności rodziny z małymi dziećmi oraz seniorzy, mają doskonałą okazję do bezpiecznej i nie sprawiającej trudności fizycznej jazdy rowerem. Po drodze warto zjechać ze szlaku i udać się nad zalew w Wilkowie. Znajduje się tu niewielka plaża z kąpieliskiem, wypożyczalnia sprzętu pływającego a wokoło zbiornika biegnie ścieżka pieszo-rowerowa.

Jadąc szlakiem można podziwiać przepiękne krajobrazy Pasma Klonowskiego po lewej i masyw Łysicy ze Skałą Agaty (614 m. n.p.m.) na wprost.

Czerwony szlak rowerowy dociera do Świętej Katarzyny (na skrzyżowaniu należy uważać i skręcić w prawo), jednej z najbardziej znanych i najchętniej odwiedzanych miejscowości turystycznych w Górach Świętokrzyskich. To właśnie tu powstało pierwsze na ziemiach polskich schronisko PTK. Obok klasztoru Bernardynek znajduje się wejście do Świętokrzyskiego Parku Narodowego i wejście na szlak główny czerwony prowadzący na wspomnianą już Łysicę. Wcześniej, przy skrzyżowaniu ulic Żeromskiego i Kieleckiej koniecznie należy odwiedzić Muzeum Minerałów i Skamieniałości Galerię "Tajemnice Klejnotów", w którym można zobaczyć ponad 1000 okazów minerałów, kamieni szlachetnych, skamieniałości i meteorytów z całego świata.

Ze Świętej Katarzyny wyjeżdżamy początkowo niezbyt długim odcinkiem ścieżki rowerowej a następnie pasem rowerowym na Kraiński Grzbiet. Mijając po drodze kapliczkę Jezusa Miłosiernego po prawej i pomnik upamiętniający bohaterów walk w latach 1939-1945 po lewej wjeżdżamy na parking - doskonały punkt widokowy, z którego roztacza się rozległa panorama na Dolinę Wilkowską (jeden z najładniejszych widoków w Górach Świętokrzyskich). Dalej czerwony szlak rowerowy biegnie przez Krajno Drugie i wieś Porąbki wprost do Kakonina. Tu warto zarezerwować sobie trochę wolnego czasu na odpoczynek (Chata Kaka) i obejrzenie zabytkowej zagrody chłopskiej z I poł. XIX w. Wchodziła ona w skład typowej dla tutejszego terenu zagrody składającej się z chałupy, obory, stodoły i piwnicy. Wnętrze chaty kryje sień, izbę i komorę, a całość wieńczy dach pokryty gontem. W tym miejscu warto również zapoznać się z legendą o zbóju Kaku, od którego imienia wg tradycji pochodzi nazwa wsi.

Dalej trasa prowadzi w kierunku Bielin, miejscowości słynącej z uprawy pysznych truskawek. Nad tą miejscowością góruje zlokalizowany na niewielkim wzgórzu kościół św. Józefa Oblubieńca NMP z I poł. XVII. Na jego terenie znajduje się jedna z wielu drewnianych kapliczek ludowych z XIX w. - charakterystycznych dla tej części Regionu Świętokrzyskiego. Kapliczki te tzw. domkowe, nakrywane były gontem a wewnątrz nich umieszczano figury świętych np. Jana Nepomucena, Barbary czy Matki Bożej. Takich kapliczek na trasie znajduje się więcej a najciekawsze z nich zlokalizowane są m.in. w: Kakoninie, dwie w Bielinach (ul. Żeromskiego), Hucie Starej, Hucie Podłysica czy w Rudzie.

Szlak czerwony z Bielin biegnie dalej dość wymagającą ze względu na duże pochylenia trasą przez Hutę Podłysicę. Trud jazdy wynagrodzi jednak przepiękny widok na Święty Krzyż (na wprost) i Pasmo Bielińskie (z prawej strony). Wjeżdżamy na drogę wojewódzką w Bartoszowinach i przez Trzciankę oraz Wólkę Milanowską docieramy do niezwykle atrakcyjnej miejscowości jaką jest Nowa Słupia. Tutaj znajduje się trakt tzw. "Droga Królewska" prowadzący na szczyt, gdzie zlokalizowany jest klasztor na Świętym Krzyżu. Tutaj również warto poświęcić więcej czasu na zapoznanie się z bogatą historią wytopu żelaza w starożytnych dymarkach. Historię tą przybliży Centrum Historyczno-Archeologiczne i Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego (ul. Świętokrzyska). Co roku odbywa się tu również eksperymentalny pokaz wytopu żelaza metodą stosowaną przed 2000 lat podczas imprezy Dymarki Świętokrzyskie (połowa sierpnia). W chwili obecnej trwają również prace przy kolejnej atrakcji turystycznej, jaką będzie Park Dziedzictwa Gór Świętokrzyskich "Łysa Góra" tzw. Park Legend.

Trasa czerwona dochodzi do Rynku w centrum Nowej Słupi i kieruje się w stronę Pasma Jeleniowskiego przez Starą Słupię i wieś Jeleniów. Wyjeżdżając z Nowej Słupi należy zwrócić szczególną uwagę na znaki, gdyż niestety krzyżują się tu dwa czerwone szlaki rowerowe (ten drugi biegnie do Opatowa).

Od wsi Jeleniów szlak opuszcza drogi asfaltowe i biegnie początkowo drogą brukowaną a potem na zmianę szutrową i tłuczniową oraz gruntową przez Pasmo Jeleniowskie w stronę Łagowa. Pasmo Jeleniowskie wchodzące w skład Jeleniowskiego Parku Krajobrazowego znane jest przede wszystkim z gołoborzy objętych ochroną rezerwatową Szczytniak i Małe Gołoborze. Szlak czerwony zjeżdża najpierw do miejscowości Piotrów a następnie Nowy Staw tuż obok kopalni kruszyw. Na tym odcinku należy zwrócić szczególną uwagę na przebieg szlaku, gdyż trasa prowadzi do zabudowań prywatnych i mocno zarośniętego fragmentu, którego nie da się przejechać rowerem (konieczna weryfikacja przebiegu szlaku i zmiana przebiegu). W chwili obecnej rekomendujemy nie dojeżdżanie do krzyża przy kopalni tylko jazdę na wprost przez wieś Nowy Staw i zejście (trzeba sprowadzić rower) drogą wzdłuż skarpy, dalej mostkiem przez rzekę Łagowicę do wsi Duraczów. Od tego momentu aż do końca szlaku jedziemy drogami asfaltowymi pośród niewielkich ale malowniczych miejscowości, w których napotkamy wiele przydrożnych kapliczek i krzyży.

Czerwony szlak rowerowy kończy się w Skolankowskiej Woli w miejscu połączenia ze szlakiem Green Velo.

Kilometraż:

Dąbrowa (0,0km) – Masłów Drugi (3,70 km) – Dolina Marczakowa (4,7 km) – Brzezinki (8,50 km) – Ciekoty Szklany Dom (11,9 km) – Wilków (14,5 km) – Święta Katarzyna (17,2 km) – Kraiński Grzbiet (19,3 km) – Krajno Drugie (22,0 km) – Porąbki (23,6 km) – Kakonin Zabytkowa Chałupa (27,4 km) – Podlesie (29,0 km) – Bieliny (30,4 km) – Huta Podłysica (33,0 km) – Huta Szklana (36,6 km) – Bartoszowiny (40,7 km) – Trzcianka (43,3 km) – Wólka Milanowska (44,9 km) – Nowa Słupia (46,7 km) – Stara Słupia (48,6 km) – Jeleniów (51,3 km) – Przełęcz Jeleniowska (54,0 km) – Piotrów Gułaczów (56,3 km) – Nowy Staw (61 km) – Duraczów (65,4 km) – Ruda (67,5 km) – Nowa Zbelutka (70,0 km) – Jastrzębska Wola (71,5 km) – Skolankowska Wola (74,7 km)

Nawierzchnia:

Droga asfaltowa –  65,2 km/87,3 % (w tym pas rowerowy – 5,6 km)

Droga dla rowerów – 6,2 km / 8,3%

Droga gruntowa polna – 0,8 km/1,1 %

Droga szutrowa – 0,5 km/ 0,7 %

Droga brukowana – 1 km/1,3 %

Droga tłuczniowa – 1 km / 1,3 %

Administrator szlaku:

Starostwo Powiatowe w Kielcach, Wrzosowa 44, 25-211 Kielce

Referat kultury, sportu i turystyki, tel. 41 200 15 19