Busko-Zdrój węzeł Poprzeczna - Solec-Zdrój

Szlak łączy dwa świętokrzyskie i jednocześnie nadnidziańskie uzdrowiska Busko-Zdrój i Solec-Zdrój. Prowadzi przez urokliwe gipsowe wyniesienia i grzbiety Garbu Pińczowskiego. Pierwsza atrakcja krajoznawcza to promenada o długości 859 m (Aleja Mickiewicza) łącząca centrum miasta z Parkiem Zdrojowym). Park, podobnie jak pierwszy zakład przyrodoleczniczy w Busku-Zdroju, stworzył dzierżawca miasta, generał Feliks Rzewuski. Projektowanie łazienek zlecił włoskiemu architektowi Henrykowi Marconiemu, a  założenie parku ogrodnikowi Ignacemu Hanuszowi. Według podań, przez park mieli przechodzić powstańcy po bitwie pod Grochowiskami. Park był również miejscem spotkań konspiratorów w 1905 r. oraz członków Polskiej Organizacji Wojskowej.  Obecnie w  parku rośnie 4500 drzew. Najliczniej występują tu: klon zwyczajny, jesion, klon jawor, grab pospolity, robinia akacjowa, lipa drobnolistna, kasztanowiec zwyczajny, wiąz szypułkowy. Są również i gatunki rzadkie, m.in. klęk kanadyjski, wierzba biała, kasztanowiec czerwony, jabłoń purpurowa, oliwnik wąskolistny.  

Po opuszczeniu granic administracyjnych Buska-Zdroju turyści mijają rezerwat „Owczary” położony w niewielkim obniżeniu terenu wśród pól uprawnych". Jego środkowa część to rozległa kotlinka z małym ciekiem wodnym. Rzeczka jest zasilana przez słone źródło siarczano-chlorkowe. Z tej przyczyny rozwinęły się tu siedliska roślinności słonolubnej. Najwilgotniejsze miejsca porastają: łoboda oszczepowata, mannica odstająca, sitowiec nadmorski i muchotrzew solniskowy. Zielone tereny oddalone od cieku porasta: koniczyna rozdęta, nostrzyk ząbkowany, turzyca odległokłosowa oraz komornica skrzydlastostrąkowa.

Rezerwat jest skupiskiem bogatej flory halofilnej. Za rezerwatem szlak pnie się nieco do góry aż na Radzanowską Górę dobry punkt widokowy.

W Pęczelicach zachowały się ruiny dawnego zboru ariańskiego. Ten zapomniany zabytek znajduje się na podwórzu gospodarstwa rolnego. Zbór powstał dzięki Stanisławowi Gnoińskiemu w 2. poł. XVI w. Obiekt w późniejszym czasie pełnił funkcję spichlerza.  

Kolejną osobliwością szlaku jest bez wątpienia położone na Kapturowej Górze wczesnośredniowieczne grodzisko o kształcie zbliżonym do trapezu. Prowadzone w tym miejscu badania archeologiczne wykazały dwa etapy osadnictwa na terenie grodu: starszy datowany na VII−VIII/IX w. oraz młodszy z IX/X-XI w. Gród w Szczaworyżu prawdopodobnie pełnił funkcję refugialną (obronną). Niestety, obecnie założenie grodowe jest nieczytelne z uwagi na porastającą je roślinność. Sama góra Kapturowa jest doskonałym punktem widokowym, zwłaszcza w kierunku południowym. Podobnie zresztą jak następne z wzniesień rejonu Kamiennej Góry powyżej wsi Sułkowice. Spotkać tam możemy masywne bloki skalne – pozostałość dawnego kamieniołomu. W miejscowości Zborów znajduje się okazały pałac przebudowany w 1803 r. W przyziemiu i częściowo także na parterze tej klasycystycznej dwupiętrowej budowli zachowały się pozostałości pierwotnego dworu pochodzącego z XVI w. Obiekt pełni obecnie funkcję Domu Opieki Społecznej. Niewielki park krajobrazowy oraz budynki gospodarcze, do których prowadzi brama wjazdowa z początku XIX w. dopełniają całości założenia pałacowego. Z niegdysiejszego pałacowego folwarku zachowały się: budynek dawnej gorzelni (XVIII w.) oraz spichlerz (XVIII w.), na którego zachodniej ścianie można zauważyć tarczę kamienną z herbem Leliwa należącym do Tarnowskich – właścicieli Zborowa.

Ostatnią miejscowością na szlaku jest Solec-Zdrój.

Uzdrowiskowa część miejscowości rozpoczyna się przy głównej bramie prowadzącej do miejscowego parku. Znajduje się ona już poza przebiegiem szlaku czerwonego. Główny budynek hotelowy soleckiego zdroju stanowi dość rozległe sanatorium „Świt", które zyskało swój obecny kształt w 1918 r. Wyróżniającym go elementem architektonicznym jest nieco odmienny stylowo korpus dawnej sali balowej i teatralnej ze smukłą kamienną wieżyczką.

W międzywojniu hotel był chętnie odwiedzany przez osobistości życia kulturalnego i politycznego II Rzeczypospolitej. W okolicach „Świtu" znajdują się: sanatorium „Jasna" z 1910 r. oraz położony na niewielkim wzniesieniu kościół pw. św. Mikołaja z 1937 r. projektu Franciszka Mączyńskiego. Drugi z wymienionych budynków stanął na miejscu wcześniejszej świątyni. Pod względem architektonicznym budowla nawiązuje do rzymskich bazylik. We wnętrzu świątyni można podziwiać zachowaną niewielką część wyposażenia poprzedniego kościoła. Warto zwrócić uwagę na epitafia właścicieli soleckiego zdroju – jego założyciela hrabiego Karola Godefroy (zmarłego w 1874 r.), Ludwika Warchnowskiego oraz rodziny Daniewskich. Niezwykle intrygujący, a także najbardziej cenny element dawnego wyposażenia pierwotnej świątyni znajduje się współcześnie na zewnątrz, na jednej ze ścian bocznych obiektu. Mowa o części pięknego manierystycznego nagrobka (2. poł. XVI w.), który przedstawia leżącą postać rycerza, prawdopodobnie Samuela Zborowskiego. Park zdrojowy przecina Aleja Daniewskich (przedwojenna Zakładowa), stanowiąc tym samym jego główną oś. Była ona pierwotnie zabudowana stylowymi willami, z których do dziś przetrwały: willa „Prus" z 1918 r. i ciekawa w swej bryle willa „Irena" – przedwojenne domy właścicieli soleckiego zdroju – rodzin Daniewskich i Dzianotów. Malowniczy staw o nieregularnym kształcie, który otacza neoklasycystyczne łazienki wzniesione w latach 1923–1925 oraz zbieżny pod względem stylu budynek zdroju soleckiego są ozdobami soleckiego parku.

Początek/koniec szlaku znajduje się w Busku Zdroju przy ulicy Poprzecznej, natomiast koniec/początek w Solcu-Zdroju. Początek szlaku w Busku-Zdroju jest oznakowany prawidłowo zgodnie z instrukcją znakowania szlaków PTTK (białe kółko z kolorem szlaku). Koniec/początek szlaku w Solcu-Zdroju nie posiada prawidłowego oznakowania (brak białego kółka z kolorem szlaku). Zarówno na początku szlaku w Busku-Zdroju, jak i w Solcu-Zdroju zlokalizowane są parkingi i miejsca postojowe.

Kilometraż wg. ważniejszych miejscowości i punktów na szlaku  

Ulica Poprzeczna w Busku-Zdroju – rezerwat „Owczary” 4,7 km – Pęczelice 8,8 km – Kapturów 10,1 km – Grodzisko w Górze Kapturowej 10,9 km – Skotniki Małe 12,7 km – Sułkowice 16,4 km – Kików 20,1 km - Żuków 22,3 km – Zborów 24,3 km – PKS Solec-Zdrój 27,8 km

Zarządca szlaku

Oddział PTTK w Busku-Zdroju
ul. Wojska Polskiego 30
28-100 Busko-Zdrój    
www.busko.pttk.pl
pttkbusko@gmail.com

Stan oznakowania

Dobre*. Koniec/początek szlaku w Solcu-Zdroju nie posiada oznakowania zgodnego z Instrukcją znakowania szlaków turystycznych PTTK (brak białego kółka z kolorem szlaku).Trudności orientacyjne występują za Kikowem (Kamienna Góra) – brak jest bowiem oznaczeń szlaku. Rejon Góry Kapturowej jest bardzo mocno zarośnięty i ścieżka jest nieczytelna w terenie (w dniu audytu przejście było możliwe, lecz zwykły turysta z pewnością będzie mieć z tym problem).

Legenda:

• bardzo dobre oznakowanie (oznaczenie kompletne, w dobrym stanie technicznym, umożliwiające przebycie trasy na całej długości bez mapy),            
• dobre oznakowanie (oznaczenie w większości kompletne, w dobrym stanie technicznym, niewielkie braki w oznakowaniu, użycie mapy tylko w miejscach nieoznakowanych i wątpliwych orientacyjnie),
• dostateczne oznakowanie (braki w oznakowaniu na dłuższych odcinkach, wiele nieoznakowanych skrzyżowań, do przebycia szlaku wymagane jest użycie mapy),
• słabe oznakowanie (oznaczenie bardzo sporadyczne, w dużych odległościach, w złym stanie),    
• złe oznakowanie (pojedyncze oznaczenia na szlaku, praktyczny brak oznaczeń).

*Stan na dzień: 01.01.2022 r.