Muzeum Archeologiczne i Rezerwat "Krzemionki" (UNESCO)

Choć świętokrzyskie obfituje w ciekawostki geologiczne, to śmiało można powiedzieć, że nie ma drugiego kamienia tak silnie kojarzonego z regionem co krzemień pasiasty.

O krzemieniu stało się szczególnie głośno w 2019 r., kiedy to Krzemionkowski Region Prehistorycznego Górnictwa Krzemienia Pasiastego jako pierwszy obiekt w regionie został wpisany na prestiżową listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dzięki prowadzonym tu badaniom archeologicznym wiemy, że kamień ten ceniony był także w okresie neolitu, a więc nawet 5000 lat temu.

Być może to magiczne właściwości krzemienia już wtedy skłaniały człowieka do tego, by z ogromnym wysiłkiem sięgać po ten skrywany pod ziemią skarb. Największą atrakcją Muzeum jest trasa turystyczna o długości ok. 1,5 kilometra. Wędrując nią zobaczysz miejsca, które nie zmieniły się od czasów, "gdy przed kilku tysiącami lat wycofał się stąd ostatni neolityczny górnik". Wizyta w tym miejscu jest jak podróż w czasie, podczas której zobaczysz oryginalne wyrobiska kopalń, hałdy i zagłębienia poszybowe. Znaczną część trasy, bo aż 500 metrów pokonasz pod ziemią. Wędrując korytarzami schodzącymi nawet 11 metrów pod powierzchnię, poznasz warunki pracy górników. To także cenna lekcja geologii naszego regionu, podczas której zaznajomisz się z teoriami na temat powstania tak niezwykłego kamienia jak krzemień. Ale Krzemionki to nie tylko trasa turystyczna.

To także wykonana w oparciu o wyniki badań archeologicznych pradziejowa osada, która ożywa w czasie organizowanych tu w sezonie turystycznym imprez. Dziś krzemień pasiasty, chętnie używany przez jubilerów, nazywany jest świętokrzyskim diamentem. Wielu podkreśla też jego magiczne właściwości, mówiąc, że jest to kamień, który ma moc przywracania optymizmu.