Świętokrzyskie szlaki turystyczne

Szlak czerwony (zwany również szlakiem Milenijnym) łączy największe atrakcje turystyczne Doliny Kamiennej. Główną ideą powstania tego szlaku było połączenie dwóch ośrodków kultu maryjnego: Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej w Skarżysku-Kamiennej z Sanktuarium Bolesnej Królowej Polski, Matki Ziemi Świętokrzyskiej w Kałkowie-Godowie.

Wędrówka szlakiem nie przysparza trudności. Trasa prowadzi szerokimi ścieżkami przez tereny leśne wzdłuż rzeki Kamiennej, łącząc duże miejscowości w północnej części województwa Świętokrzyskiego, tj. Skarżysko-Kamienną, Wąchock i Starachowice.

Szlak jest nizinny na całej długości. Z uwagi na przebieg wzdłuż rzeki Kamiennej jest bardzo malowniczy. Kompleksy leśne Lasów Nadleśnictwa Skarżysko-Kamienna i Starachowice kryją liczne osobliwości natury, takie jak: rezerwat archeologiczny „Rydno” czy rezerwat „Skały w Krynkach”.

Szlak rozpoczyna się w Skarżysku-Kamiennej, mieście związanym ze Staropolskim Okręgiem Przemysłowym. W pierwszej połowie XIX w. w dzielnicy miasta zwanej Rejowem uruchomiono bowiem zakład wielkopiecowy, który prężnie działał do 1901 r. Obecnie w zabytkowym XIX-wiecznym budynku, który niegdyś stanowił zaplecze administracyjne huty „Rejów”, mieści się Muzeum im. Orła Białego. Placówka gromadzi eksponaty dotyczące wojny obronnej z 1939 roku, jak również wyposażenie i umundurowanie żołnierzy Wojska Polskiego z okresu kampanii wrześniowej.

Czerwony szlak pieszy nie prowadzi bezpośrednio obok Muzeum Orła Białego i Sanktuarium Matki Boskiej Ostrobramskiej, ale można dojść do tych obiektów bez znaków. 

Szlak ze Skarżyska-Kamiennej prowadzi najpierw do rezerwatu Archeologicznego „Rydno”, który kryje unikalny w Europie kompleks późnopaleolitycznych obozowisk związanych z obróbką krzemienia i wydobyciem hematytu używanego do wytwarzania czerwonego barwnika (ochry), stosowanego do celów rytualnych. Kolejna część szlaku biegnie przez miejsca związane z historią hutnictwa żelaza: Wąchock i Starachowice. W Starachowicach warto odwiedzić Muzeum Przyrody i Techniki, położone na terenie dawnej huty z XIX w. Pozostałości zakładu stanowią doskonałą ilustrację technologicznego rozwoju XIX-wiecznego hutnictwa, ponieważ  zachowały w całości swój tarasowy układ oraz ciąg technologiczny. Osobliwością placówki jest wystawa samochodów ciężarowych marki STAR z jedyną oryginalną repliką papamobile, którym papież Jan Paweł II poruszał się po Polsce podczas pielgrzymki w 1979 r.

W Wąchocku zachowały się pozostałości kompletnego zespołu fabrycznego z XIX w. Miejscowość ta słynie z dowcipów o miejscowym sołtysie, ale jej architektonicznym skarbem jest Opactwo Cystersów ufundowane w 1179 r. – jeden z najpiękniejszych przykładów architektury romańskiej w Polsce. Na wschód od Starachowic dzięki spiętrzeniu rzeki Kamiennej powstał malowniczy Zalew Brodzki o długości około 4 km. Okrążając zalew, szlak czerwony mija rezerwat „Skały w Krynkach”, który obejmuje ochroną duże bloki skalne o fantazyjnych kształtach. Szlak kieruje się na południe w kierunku Kałkowa znanego z Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej. Jedną z najbardziej charakterystycznych budowli kompleksu jest Świętokrzyska Golgota, 33-metrowa budowla upamiętniająca martyrologię narodu polskiego. Ze szczytu budynku można podziwiać panoramę Pasma Łysogórskiego.

Szlak kończy swój bieg na przystanku PKS w Kałkowie.

Szlak rozpoczyna się przy siedzibie Oddziału Miejskiego PTTK w Skarżysku-Kamiennej obok budynku Miejskiego Centrum Kultury. Początek szlaku został zaznaczony zgodnie z Instrukcją znakowania szlaków turystycznych PTTK oraz drogowskazem kierunkowym. Szlak kończy się w miejscowości Kałków przy sklepie spożywczym i OSP Kałków. Koniec szlaku oznakowany jest zgodne z Instrukcją znakowania szlaków turystycznych PTTK tj. białą kropką z kółkiem, którego barwa odpowiada kolorowi szlaku (czerwony).

Kilometraż wg. ważniejszych miejscowości i punktów na szlaku    

Miejskie Centrum Kultury, Oddział Miejski PTTK w Skarżysku-Kamiennej –  Stary Młyn w Michałowie 7,1 km – Marcinków 14,5 km – upust rzeki Kamiennej w Wąchocku 18,4 km – Opactwo Cystersów w Wąchocku 18,7 km – Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach 26,3 km – tama w Brodach 40,8 km – kościół w Krynkach 42 km – Rezerwat „Skały w Krynkach" 45,3 km – Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Kałkowie-Godowie 51,5 km – przystanek PKS w Kałkowie 51,8 km

Zarządca szlaku

Oddział Miejski PTTK w Skarżysku-Kamiennej   
ul. Słowackiego 25
26-110 Skarżysko-Kamienna
www.pttkskarzysko.pl
ompttkskar@op.pl