Muzeum Narodowe w Kielcach - Dawny Pałac Biskupów Krakowskich

Okazała siedziba biskupów krakowskich już od niemal 4. stuleci świadczy o potędze i ambicjach swojego fundatora - Jakuba Zadzika.

To niezwykła postać, która odegrała istotną rolę w historii XVII-wiecznej Polski. Znakomity dyplomata stał na czele delegacji negocjującej warunki rozejmu ze Szwecją i pokoju z Rosją. Nominacja na biskupstwo krakowskie przyniosła zwrot w jego karierze politycznej. Zadzik złożył urząd kanclerski i rozpoczął aktywną działalność na nowym stanowisku. W latach 1637-1644 trwała budowa głównego korpusu pałacu. Do dziś trwają dyskusje, kto jest autorem projektu. Przypisuje się go któremuś z mistrzów związanych z warsztatem włoskim. Niestety, fundator pałacu nie doczekał końca budowy. Zmarł w 1642. Budowa została jednak dokończona, a w następnych stuleciach kolejni biskupi zlecili budowę skrzydła pałacu. Budynek z biegiem historii zmieniał swoje funkcje. Gdy dobra biskupie przeszły we władanie państwa, swoją siedzibę znalazła tu Szkoła Akademiczno-Górnicza. Biura miał tu też między innymi urząd Gubernialny, a w czasie II wojny światowej - władze okupacyjne. Od lat 70. XX wieku mieści się tu muzeum, które w 1975 otrzymało status Muzeum Narodowego.

Pałac przez historyków sztuki okrzyknięty jest najlepiej zachowaną rezydencją z epoki Wazów. Jednym z cenniejszych elementów wystroju są stropy ramowe autorstwa nadwornego artysty królów - Tomasza Dolabellego. W pomieszczeniach mieszkalnych na reprezentacyjnym piętrze (piano nobile) zobaczysz niezwykłe piękne przedmioty użytkowe - okazałe szafy gdańskie czy niezwykle ciekawe historyczne prasy do obrusów. Skarbem pałacu jest zgromadzona w nim galeria malarstwa polskiego i europejskiej sztuki zdobniczej. Kolekcja liczy około 250 obrazów. Bogato reprezentowana jest tu przede wszystkim sztuka Młodej Polski. Znajdziemy tu obrazy Olgi Boznańskiej, Stanisława Wyspiańskiego czy Józefa Pankiewicza.

Warto wiedzieć

W 2021 r. na odrestaurowaną fasadę pałacu wróciły po latach figury posłów szwedzkich i moskiewskich. Postaci upamiętniają negocjacje pokojowe, które prowadził Jakub Zadzik. Choć nie zachowały się oryginalne figury, ich wierne kopie ponownie świadczą o dokonaniach wielkiego XVII-wiecznego dyplomaty.