Ołtarz polowy na Wykusie

Wykus , 26-010 Bodzentyn
51°00'53"N 20°58'14"E (51.01489, 20.97065)

Kilka wydarzeń wpłyneło bezpośrednio na szybszą szanse oddania hołdu i czci tym którzy tutaj polegli, walcząc z nazistowskim oprawcą.

Śmierć Józefa Stalina, zmiany w pionie PZPR oraz transfer Józefa Światły na zachód rozpoczęły okres nadziei oraz amnestii dla niesłusznie osadzonych więźniów. W roku 1957 powstał Komitet Budowy Płyty Pamiątkowej na Wykusie. Zlokalizowany był tuż przy Zarządzie Oddziału ZBoWiD W Starachowicach. Wtedy też powstały pierwsze szkice kapliczki autorstwa inż. Mieczysława Twarowskiego. Dalsza działalność komitetu była zagrożona ze strony Służb Bezpieczeństwa, które zaczęły w pewnym momencie ich istnienia rozpracowywać członków, którymi byli w przeważającej większości żołnierze Armii Krajowej. Zgrupowanie Partyzanckie AK "Ponury" - "Nurt" w liczbie ponad 50 żołnierzy, wpłaciło pokaźną sumę na rzecz powstania miejsca oddającego hołd poległym. Również wiele instytucji (w liczbie około 28) lokalnych wsparło finansowo inicjatywę. Około 20 sierpnia rozpoczęto prace budowlane na Wykusie. Prace przebiegły w terminie i już niedługo rozpoczęły się przygotowania do uroczystości. 29 sierpnia rozesłano do redakcji gazet zaproszenia dla korespondentów oraz fotoreporterów jednocześnie prosząc o wstawienie adnotacji o zbliżającej się uroczystości  w dział ogłoszeń gazety. Komitet rozesłał ponad 400 imiennych zaproszeń oraz 150 afiszy o następującej treści:

Zarząd Powiatowy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Starachowicach.

Zawiadomienie

W dniu 15 IX 1957 r. o godz. 10-tej odbędzie się uroczyste odsłonięcie pomnika poległych partyzantów AK z ugrupowania Komendantów "Ponurego" - "Nurta" w lasach siekierzyńskich na "Wykusie". Na uroczystość tą zapraszamy kolegów i społeczeństwo Ziemi Kieleckiej. Dojazdy samochodami dla zamiejscowych:

1) Przez Suchedniów, Leśniczówkę, Kleszczyny 2) Przez Parszów - dojście 2km 3) Przez Bodzentyn - Siekierno.

Zarząd.

O fakcie samego powstawania miejsca pamięci poległych, władze administracyjne zostały poinformowane w ostatnim możliwym momencie. Wpłynęło to na wzmożony niepokój Służb Bezpieczeństwa, ponieważ byli świadomi, kto będzie uczestnikiem tych uroczystości. Byli żołnierze Armii Krajowej, niektórzy z nich nie złożyli broni po wojnie dalej walcząc w partyzantce przeciw sowietom. Zarząd Oddziału ZBoWiD w Starachowicach zwrócił się o zezwolenie na zgromadzenie publiczne w dniu 15 września 1957 roku. Pismo zostało przedstawione przed Wydział Społeczno-Administracyjny Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach i zaakceptowane w dniu 9 września. 15 września 1957 roku odbyła się uroczystość, która według Służb Bezpieczeństwa zebrała około 600 osób. W większości partyzanci, żołnierze Armii Krajowej. Po raz pierwszy od ponad 12 lat od końca wojny, nareszcie mogli się spotkać Ci którzy razem walczyli. Wiele późniejszych opisów uczestników tego wydarzenia wspomina jak bardzo wzniosłe chwile stanowiły te wśród "swoich".

Prawie 70 lat minęło od tych wydarzeń, a miejsce to nadal istnieje i gromadzi żyjących jeszcze żołnierzy Armii Krajowej lub ich dzieci. Ta sama stara leśna droga łącząca Siekierno z Wąchockiem prowadzi na Wykus.

Miejsce znajduje się na szlakach

Pobierz aplikację

Nasza witryna wykorzystuje pliki cookies, m.in. w celach statystycznych. Jeżeli nie chcesz, by były one zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.
Więcej na ten temat...