English
Przy jednej z głównych dróg prowadzących przez lasy w okolicach Wykusu, w cichym i słonecznym miejscu, znajdziesz miejsce upamiętniające walki partyzanckie z czasów II wojny światowej.
To symboliczna mogiła Ludmiły Bożeny Stefanowskiej (pseudonim “Zjawa”), pełniącej służbę strzelca i żołnierza 3. plutonu I Zgrupowania Zgrupowań Partyzanckich AK “Ponury”, który przez długi czas stacjonował na pobliskiej polanie Wykus.
W dniu 28 października 1943, podczas bezwzględnej obławy, “Zjawa” wraz z innymi żołnierzami, znalazła się na linii niemieckiej tyraliery. Miało to miejsce na północ od miejsca spoczynku bohaterki. Uchodzący z obławy partyzanci pozostawili ciało zabitej Ludmiły Stefanowskiej, w prostej leśnej mogile.
W 1945 ciała “Zjawy” i innych żołnierzy poległych na Wykusie zostały ekshumowane i złożone na cmentarzu w Kielcach.
Leśna mogiła to obecnie miejsce pamięci. Zdobi je skromna płyta z piaskowca z oryginalną odznaką świętokrzyskich zgrupowań partyzanckich, krzyż i wykonana w pobliskiej fabryce samochodów ciężarowych w Starachowicach tabliczka. Całość otacza drewniana barierka.
